Cảm biến dò line, còn được gọi là cảm biến nhận diện vạch đường, là một loại thiết bị điện tử dùng để nhận biết sự tương phản giữa các vùng sáng – tối trên bề mặt. Loại cảm biến này thường được sử dụng để phát hiện đường viền màu đen trên nền trắng (hoặc ngược lại), từ đó giúp thiết bị có thể nhận diện và bám theo một tuyến đường đã được vạch sẵn.
Trong lĩnh vực robot tự hành, cảm biến dò line đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Nó được tích hợp rộng rãi trong các mẫu robot điều hướng, xe dò line thi đấu hoặc các hệ thống sản xuất tự động. Với khả năng định hướng chính xác dựa trên tín hiệu ánh sáng phản xạ, cảm biến này giúp robot giữ vững lộ trình, tránh lệch hướng và vận hành theo đúng kế hoạch.
Cảm biến dò line vận hành dựa trên nguyên lý phản xạ ánh sáng, thường là ánh sáng hồng ngoại (IR), để phân biệt giữa các vùng sáng – tối trên bề mặt di chuyển. Khi ánh sáng hồng ngoại được phát ra từ cảm biến và chiếu xuống mặt phẳng, cách mà bề mặt phản ứng lại với ánh sáng sẽ quyết định tín hiệu đầu ra.
Cụ thể:
Một cảm biến dò line điển hình bao gồm hai bộ phận chính:
Khi cảm biến di chuyển qua các vùng có độ phản xạ khác nhau, nó sẽ tạo ra sự thay đổi tín hiệu điện áp tại đầu ra. Tín hiệu này sẽ được vi điều khiển hoặc mạch điều khiển xử lý, từ đó ra lệnh cho động cơ điều chỉnh hướng đi — giúp robot bám sát đường line một cách chính xác.
Trên thị trường hiện có nhiều loại cảm biến dò line với cấu hình và tính năng đa dạng, phù hợp cho cả ứng dụng học tập lẫn công nghiệp. Dưới đây là các cách phân loại phổ biến:
Nhờ khả năng nhận diện chính xác các vạch kẻ trên bề mặt, cảm biến dò line được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau – từ giáo dục kỹ thuật số đến hệ thống tự động hóa công nghiệp.
Trong giáo dục và đào tạo kỹ thuật
Trong robot tự hành và trí tuệ nhân tạo
Trong môi trường công nghiệp tự động hóa
Mặc dù nhỏ gọn và đơn giản, cảm biến dò line lại đóng vai trò quan trọng trong nhiều hệ thống tự động – từ mô hình robot giáo dục cho tới xe tự hành công nghiệp. Việc lựa chọn đúng loại cảm biến không chỉ đảm bảo hoạt động chính xác mà còn giúp tối ưu hóa hiệu suất toàn hệ thống.
Nhờ sự đa dạng về chủng loại như TCRT5000, QTR-5RC hay BFD-1000, người dùng dễ dàng tìm được giải pháp phù hợp với từng mục đích sử dụng – từ nghiên cứu, học tập cho đến ứng dụng trong thực tiễn sản xuất. Chính sự linh hoạt này đã biến cảm biến dò line thành một phần không thể thiếu trong thế giới điện tử – robot hiện đại.